In zijn boek De zin van het bestaan, beschrijft Victor Frankl op
indringende wijze het belang om te leren ‘dat
het er niet zozeer toe doet wat wij van het leven verwachten, dan wel wat het
leven van ons verwacht. (…) Vragen omtrent de zin van het bestaan kunnen
niet met algemene beweringen worden beantwoord. Het ‘leven ‘ is niet vaag, maar
zeer reëel en concreet, evenals levenstaken. Zij vormen de bestemming van de
mens, een bestemming die voor ieder individu anders en uniek is. Geen mens en
geen levenslot is te vergelijken met een ander mens en een ander lot. Geen
enkele situatie herhaalt zich en iedere situatie vraagt een andere benadering.’
Aanvaarding, aandacht en actie. Of
misschien moet je wel zeggen: aanvaarding in actie. Mijn vrijheid zit in deze
aanvaarding. Niet krijgen wat ik wil maar willen wat ik krijg. In het eerste
geval is er de ambitie, in het andere is er de omarming van het moment. En daar
hebben we het natuurlijk moeilijk mee in onze westerse cultuur die gericht is
op voorspelbaarheid en uitsluiting van risico’s. En laat dat streven er nou net
de oorzaak van zijn dat we met zijn allen op een gevaarlijk, ongekend kantelpunt zijn aanbeland. Terwijl ik dit
schrijf merk ik dat ik afdwaal van mijn persoonlijke zoektocht. Ik word weer de
missionaris van mijn eigen gelijk. In plaats van dat ik schrijf dat ik op een
gevaarlijk kantelpunt afsteven, praat ik over de westerse cultuur en ons met
het grote risico dat ik de verkeerde afslag neem. Terug naar mijn eigen missie.
Wat is mijn bestemming of dharma? Wat is mijn (op)gave?
Kortgeleden gaf een vriend, Roeland Hogt, aan dat mijn gave is om de uniciteit van
mensen te herkennen en hen daar door middel van woorden en daden op te
verbinden. Zijn woorden deden en doen
mij goed. Ik voel mij hierin gezien, gehoord en begrepen. Hij ziet de weg die
ik bewandel en loopt een stuk samen met mij mee. Ik ben wel benieuwd waar deze
weg naar toe leidt maar laat het resultaat los. De weg is de weg. Het enige dat
ik heb te doen, is om stappen op die weg te zetten. En misschien is zelfs dat
niet nodig. Waarschijnlijk. Ook weer zo’n mooi woord. Waar-schijn-lijk. Het
schijnt waar te zijn. Maar is het dat ook?
Ik vind de vier stappen die genoemd worden in Authentiek Leven van
Stephen Cope, bijzonder verhelderend:
- Kiezen in overtuiging
- Vol overtuiging je toewijden aan je weg
- Doel loslaten
- Vertrouwen op de goede krachten
Een keuze. Drama of dharma? Noodlot of lotsbestemming? In drama zit altijd afkeer, afweer. In dharma gaat het om inkeer. En ‘de langste reis is de reis naar binnen.’ Een piepklein boekje, een eenhapscracker met een enorm voedende waarde van Dag Hammerskjöld. Van hem het afsluitende gedicht: 6 juli 61
Vermoeid
en
eenzaam.
Vermoeid,
het
hart doet zeer.
Langs
de rotsen
sijpelt
de dooi.
De
vingers zijn stom,
de knieën
trillen.
Nu,
nu is het ogenblik daar
dat
je niet mag loslaten.
Anderen
vinden rustplaatsen
op
hun weg, in de zon
Waar
ze elkaar ontmoeten.
Maar
dit
is
jouw weg
en
het is nu, nu
dat
je niet mag falen.
Schrei
als
je kunt,
schrei
maar
klaag niet.
De
weg koos jou-
en
je moet dankbaar zijn.
