Ode aan Rotterdam

Rotterdam. Het  bombardement. Een weggevaagd centrum. Stad zonder hart. Brandgrens. Leegte. Waaiende winden over het Weena. Geen grootse beeldhouwwerken, behalve Jan Gat. Wel grootse architectuur. Bouwmeesters die over de hele wereld gevolgd worden.  De kist van Quist, New Orleans, De Rotterdam, Calypso. En dan die bruggen. de Zwaan, de Willemsbrug. En wat te denken van de fietstunnel onder de Maas? Misschien wel het indrukwekkendste monument van Rotterdam.

Slopen en bouwen. Het handelsmerk van deze stad. Hier bonkt het hart van Rotterdam. Op de Westersingel, de Hoogstraat, Heijplaat, het nieuwe Hoboken. Maar hoort een hart te bonken? In een duizelingwekkend tempo werd en wordt de slopershamer gehanteerd. Is Rotterdam dan nooit af?

Rotterdam. De Delta, waar de krachten van zee en rivieren elkaar ontmoeten. De rivier die sterft in de armen van de zee. Misschien dan niet meer de grootste haven ter wereld maar dan toch wel het episch centrum op het gebied van watermanagement en bouwen, waar de hele wereld haar ogen op richt en vragen stelt. En antwoorden krijgt.

Rotterdam. Doorvoer haven. Dynamiek. Het komt binnen en vertrekt. Duizenden kilometers oliepijpleiding. Continue tijdelijkheid. Constant in beweging. Nachttreinen naar het achterland. Het economisch kloppende hart van Nederland, misschien wel van Europa.

Rotterdam. Rauw. Bot. Stad zonder politieke omgangsvormen. Sterker door strijd. Er op of er onder. De rug rechten. Niet buigen. Altijd op zoek naar een tegenstander. Noord- Zuid. PvdA-Leefbaar.  Ajax-Feyenoord.

Rotterdam, de stad waarin schoonheid afgewisseld wordt met de deprimerende grijze grauwheid in naoorlogse wijken. Gelukkig weet je dat die ook worden gesloopt. Kwestie van tijd en dan wordt het in die wijken ook mooi om vervolgens waarschijnlijk weer te worden gesloopt. Maar het wordt wel steeds mooier.

En dan die rivier. De enige constante in Rotterdam. Geen stad in Nederland ligt zo fraai rond de rivier gedrapeerd als Rotterdam. De Maas. De rivier die Noord en Zuid verbindt. Fysiek maar niet emotioneel. Rotterdam Zuid, ondanks de prachtige bruggen, de kop van Zuid, de trams en de metro nog steeds het lelijk eendje in de stad. Geen bedrijvigheid. De bedrijven zitten aan de overkant of op de Maasvlakte.

Rotterdam Zuid. Probleemcumulatiegebiedenbeleid. Vier keer de woordwaarde. Sociale vernieuwing, krachtwijken, prachtwijken, Vogelaarwijken. Maar een teringlijder blijft een teringlijder ook al noem je zijn kwaal tuberculose, tbc of tb.

Rotterdam, gemeenschap van gemeenschappen.  Ruim 600.000 stemmen te horen, verdeeld over 174 stammen. Stad van jonge mensen. Van jong gepensioneerden ook. De enige stad in Nederland die niet vergrijst maar juist verjongt. Jonge mensen die wij soms niet meer verstaan.

Rotterdam, een stad in beweging. Rusteloos zijn weg zoekend. Tussen in- en uitademen zit vaak een moment van rust. Rotterdam gunt zich die tijd vaak niet.

Wij zijn Rotterdammers en hebben misschien daarom ook last van de tijd. Doorgaan. Verder gaan. Niet teveel ouwezeikhoeren maar poetsen. Daarmee soms onszelf en elkaar voorbij lopend. Tijd om stil te staan waarom we doen wat we doen.

Rotterdam. Stad van verlangen en afscheid. Is het de haven die plannen en verlangens net zo makkelijk weer mee terugneemt naar de zee of elders? De haven die zelf ook vertrekt? Wat betekent het concentreren van bedrijven op de Maasvlakte? Ruimte!.......... Ruimte die is ontstaan omdat de haven zich terugtrekt uit de stad. En met die ruimte komt een nieuwe Richting. Rotterdam krijgt weer haven terug. Krijgt terug wat ze gaf. Een mooi cadeau. En dat mag gevierd worden. Taart. En hoe verdelen we die? Een te snelle vraag. Rotterdam krijgt een cadeau terug. Rijnhaven. Een grote uitdaging. Zijn wij in staat om in deze haven maar ook in andere havens de natuurlijke dynamiek en processen te herstellen? En wat betekent dat voor ons denken over en omgaan met het water? Als we niet meer vechten tegen het wassende of wegebbende water maar deze juist verwelkomen in ons denken?

Rijnhaven. Een fantastisch cadeau. Voorzichtig uitpakken nu. Niet te gretig graaien. Aandacht. Nu. Wat gaan we doen? En wat gaan we laten? En waarom? En met wie? Voor wie?