De stamtafel

Gisteren ter voor voorbereiding op een teamdag een paar interviews gehad met projectleiders van een projectteam van de Noord Zuid lijn. Wellicht is het beter te zeggen dat het hier een groep mensen betreft, allemaal hoogwaardige professionals op hun specifieke domein, die samen een uitzonderlijk complexe klus hebben te klaren. Veel partijen, veel belangen, veel vergaderingen. En daarom dus ook het gevaar van vertraging wellicht door de druk om te snel te willen gaan. Manfred Kets de Vries zegt daar in Organisatie Paradoxen het volgende over: ’Disfuncties onderhouden en versterken zichzelf. Een organisatie die de weg gekozen heeft van scheiding, splitsing en bureaucratisering, zal op eigen kracht lang niet altijd in staat zijn dit pad te verlaten. Juist als de moeilijkheden zich opstapelen, ontstaat de neiging deze te bestrijden met nog meer scheiding, splitsing en bureaucratisering: men bestrijdt de kwalen met hun eigen oorzaak.’

HotsPot of hutspot?

Terugdenkend aan de gesprekken gisteren vraag ik mij af of het mogelijk en zelfs wel wenselijk is voor deze projectleiders om als team te functioneren. Er wordt wel degelijk een gezamenlijke en persoonlijke aansprakelijkheid gevoeld maar de focus ligt toch vooral om het realiseren van de eigen prestaties en daar is natuurlijk niks mis mee als die in lijn zijn met het collectief. Dat maakt juist een team succesvol. Dat maakt het tot, zoals Linda Gratton aangeeft een hotspot. ‘Een hotspot = (samenwerkingsgericht denken x grenzen overschrijden x een aanstekelijk doel) x productief vermogen.’ En iedereen heeft wel de ervaring in zo’n team. En toch lijkt zo’n team meer uitzondering te zijn dan regel. Hoe kan dat?

Wie neemt het voortouw?

Vandaag zit ik in het Dokkafee op RDM Campus mij voor te bereiden op een gesprek over een workshop tijdens een conferentie van de HBO Raad als Cor van Asch binnenloopt. Cor is projectleider van het Havenbedrijf en verantwoordelijk voor de ontwikkeling van RDM West. Waarschijnlijk de mooiste onderwijslocatie in Nederland. Gevestigd op het terrein en in de prachtig verbouwde gebouwen van de oude Rotterdamsche Droogdok Maatschappij. Ik mag Cor bijzonder graag. Een bescheiden man die zichzelf schijnbaar wegcijfert en uitgerekend hij is de man die een drijvende kracht is achter alle bijzondere ontwikkelingen van dit bijzondere gebied. Hij gaat tegenover mij zitten aan de stamtafel. Hij vertelt over de vergadering van vanavond waarin een besluit genomen wordt over het Aqua Dock dat in de Dokhaven gebouwd zou moeten worden. Een proeftuin voor bouwen op water zou hier moeten komen. Zou, want inmiddels duurt het al anderhalf jaar en is er nog steeds geen beslissing genomen over wel of niet doorgaan. Voor Cor een kwestie van ontbreken van opdrachtgeverschap. Zeker in deze economische krappe tijden zijn maar weinig partijen bereid om risico te nemen. Maken even liever een pas op de plaats. Als risico nemen de spiegel is van vertrouwen dan kijkt er een behoorlijk tekort te bestaan aan dat laatste. Wel vervelend. Zonder risico geen opdrachtgever schap. Iedereen dekt zich in, dus gebeurt er niks.

Wangaari Mathaai

Cor vertelt mij over het Groenkleed, een initiatief van bewoners van Heijplaat om bomen te planten op de plekken waar 350 woningen zijn gesloopt. Het doet mij denken aan Wangaari Mathaai, de oprichtster van de Green Belt Movement en winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede. Zij maakte zich ernstig zorgen over de niet te remmen bomenkap in Kenia dat er voor zorgde dat de vrouwen steeds verder moesten lopen om water te tappen. Onderweg liepen ze het risico om te worden verkracht of vermoord. Zij wilde dat een halt toeroepen en samen met een paar vriendinnen besloot ze bomen te planten in Nairobi. Het begon met het planten van 8 bomen waarvan na een jaar nog slechts de helft over was. Ze lieten zich niet ontmoedigen en 20 jaar later waren er in 200 communities van de Green Belt Movement die in Afrika inmiddels meer dan 200 miljoen bomen heben geplant. Bij de Nobelprijsuitreiking gaf ze aan hoe het eens begon: “It all started when two friends and I started talking at  the kitchen table.” Is het zo simpel?